ปฏิบัติการคอนดอร์
ปฏิบัติการคอนดอร์ | |
---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็น | |
![]() เขียว: สมาชิกหลักซึ่งร่วมกิจกรรมอย่างแข็งขัน (ชิลี บราซิล โบลิเวีย ปารากวัย อาร์เจนตินา และอุรุกวัย) เขียวอ่อน: สมาชิกที่มีความเคลื่อนไหวน้อย (โคลอมเบีย เปรู และเวเนซุเอลา) น้ำเงิน: ผู้ให้ความร่วมมือและสนับสนุนด้านการเงิน (สหรัฐ) | |
ชนิด | ปฏิบัติการลับทางทหาร |
ตำแหน่ง | ทวีปอเมริกาใต้ |
โดย | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() สนับสนุนโดย: ![]() ![]() |
ผู้บังคับบัญชา | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() สนับสนุนโดย: ![]() |
เป้าหมาย | ผู้สนับสนุนฝ่ายซ้าย (รวมผู้สนับสนุนลัทธิเปรอน, ลัทธิคอมมิวนิสต์ และสังคมนิยม) และฝ่ายตรงข้ามคณะผู้ยึดอำนาจการปกครองและรัฐบาลฝ่ายขวาในอเมริกาใต้ |
วันที่ | พ.ศ. 2511–2532 |
ผู้ลงมือ | ฝ่ายข่าวกรองของประเทศที่เข้าร่วม |
ผลลัพธ์ | สิ้นสุดหลังการทลายกำแพงเบอร์ลิน |
ผู้สูญเสีย | ผู้ต้องสงสัยว่าสนับสนุนฝ่ายซ้าย 60,000–80,000 คนถูกสังหาร[7] 400–500 คนถูกสังหารในปฏิบัติการข้ามพรมแดน[7] นักโทษการเมืองมากกว่า 400,000 คน[8] |
ปฏิบัติการคอนดอร์ (อังกฤษ: Operation Condor; สเปน: Operación Cóndor; โปรตุเกส: Operação Condor) หรือ แผนคอนดอร์ (สเปน: Plan Cóndor) เป็นการรณรงค์ด้วยการกดขี่ทางการเมืองและการก่อการร้ายของรัฐที่สหรัฐหนุนหลัง[9] ซึ่งเกี่ยวโยงกับการดำเนินงานด้านข่าวกรองและการลอบสังหารฝ่ายตรงข้าม ได้รับการนำมาใช้อย่างเป็นทางการและอย่างสมบูรณ์แบบในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2518 โดยระบอบเผด็จการฝ่ายขวาในภูมิภาคกรวยใต้ของอเมริกาใต้[10]
แผนการนี้ (ซึ่งมีจุดมุ่งหมายแต่เพียงในนามเพื่อขจัดอิทธิพลและแนวคิดคอมมิวนิสต์หรือโซเวียต) ได้รับการจัดตั้งขึ้นเพื่อปราบปรามขบวนการต่อต้านนโยบายเศรษฐกิจเสรีนิยมใหม่ของรัฐบาลที่เข้าร่วมแผนการซึ่งพยายามเดินสวนทางกับนโยบายเศรษฐกิจของยุคก่อนหน้า[11][12]
เนื่องด้วยลักษณะซ่อนเร้นของปฏิบัติการคอนดอร์ ตัวเลขที่แน่นอนของผู้เสียชีวิตที่เป็นผลโดยตรงจากปฏิบัติการจึงเป็นที่โต้แย้งอย่างมาก แหล่งข้อมูลบางแหล่งประเมินว่าอาจมีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 60,000 คนจากปฏิบัติการ ประมาณ 30,000 คนในจำนวนนั้นอยู่ในอาร์เจนตินา;[13][14] เอกสารชุดที่เรียกว่า "จดหมายเหตุแห่งความน่าสะพรึงกลัว" ระบุว่ามีผู้ถูกสังหาร 50,000 คน ผู้สูญหาย 30,000 คน และผู้ถูกจำคุก 400,000 คน;[15][16] เจ. แพทริซ มักเชร์รี นักรัฐศาสตร์ชาวอเมริกัน ระบุในบทความเรื่องหนึ่งเมื่อ พ.ศ. 2545 ว่ามีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 402 คนจากปฏิบัติการต่าง ๆ ข้ามพรมแดนระหว่างประเทศ[9] และกล่าวในบทความอีกเรื่องเมื่อ พ.ศ. 2552 ว่าผู้ที่ "ได้ลี้ภัยไปต่างประเทศแล้ว" และ "ถูกลักพาตัว ทรมาน และสังหารในประเทศพันธมิตร หรือถูกส่งตัวกลับประเทศบ้านเกิดอย่างผิดกฎหมายเพื่อจะถูกประหารชีวิต ... บุคคลเหล่านั้นหลายร้อยคน หรือหลายพันคน —ตัวเลขสุดท้ายยังไม่ได้รับการสรุปแน่นอน— ถูกลักพาตัว ทรมาน และสังหารในปฏิบัติการคอนดอร์"[1] เหยื่อของปฏิบัติการรวมถึงผู้คัดค้านรัฐบาลและผู้นิยมฝ่ายซ้าย ผู้นำสหภาพและผู้นำชาวไร่ชาวนา นักบวชและแม่ชี นักศึกษาและครูอาจารย์ ปัญญาชนและผู้ต้องสงสัยว่าเป็นนักรบกองโจร[9] แม้สำนักข่าวกรองกลาง (ซีไอเอ) จะบรรยายปฏิบัติการนี้ว่าเป็น "ความพยายามร่วมกันระหว่างฝ่ายข่าวกรอง/ฝ่ายรักษาความมั่นคงของหลายประเทศในอเมริกาใต้เพื่อต่อสู้กับการก่อการร้ายและการบ่อนทำลาย"[17] แต่คำ นักรบกองโจร ก็ถูกใช้เป็นเพียงข้ออ้าง เนื่องจากบุคคลเหล่านั้นไม่เคยมีจำนวนมากหรือแข็งแกร่งพอที่จะควบคุมพื้นที่ ได้รับการสนับสนุนอย่างเป็นรูปธรรมจากมหาอำนาจต่างชาติ หรือคุกคามความมั่นคงของชาติ[18][19][20] สมาชิกสำคัญของปฏิบัติการคอนดอร์ได้แก่รัฐบาลต่าง ๆ ในชิลี, บราซิล, โบลิเวีย, ปารากวัย, อาร์เจนตินา และอุรุกวัย ส่วนเปรูและเอกวาดอร์ได้เข้าร่วมปฏิบัติการภายหลังโดยมีบทบาทไม่มากนัก[21][22]
รัฐบาลสหรัฐสมัยประธานาธิบดีจอห์นสัน, นิกสัน, ฟอร์ด, คาร์เตอร์ และเรแกน[2] คอยอำนวยความสะดวกในการวางแผน การประสานงาน การฝึกอบรมการทรมาน[23] การสนับสนุนทางเทคนิค และให้ความช่วยเหลือทางทหารแก่บรรดาผู้ยึดอำนาจการปกครองของประเทศที่เข้าร่วมปฏิบัติการ ความช่วยเหลือดังกล่าวมักถูกส่งผ่านสำนักข่าวกรองกลาง
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 McSherry, J. Patrice (2009). "Chapter 5: "Industrial repression" and Operation Condor in Latin America". ใน Esparza, Marcia; Huttenbach, Henry R.; Feierstein, Daniel (บ.ก.). State Violence and Genocide in Latin America: The Cold War Years (Critical Terrorism Studies). Routledge. pp. 107, 111. ISBN 978-0415664578.
- ↑ 2.0 2.1 Greg Grandin (2011). The Last Colonial Massacre: Latin America in the Cold War. University of Chicago Press. p. 75. ISBN 9780226306902.
- ↑ Walter L. Hixson (2009). The Myth of American Diplomacy: National Identity and U.S. Foreign Policy. Yale University Press. p. 223. ISBN 0300151314.
- ↑ Maxwell, Kenneth (2004). "The Case of the Missing Letter in Foreign Affairs: Kissinger, Pinochet and Operation Condor" (ภาษาอังกฤษ). David Rockefeller Center for Latin American Studies (DRCLAS), Harvard University.
- ↑ Dalenogare Neto, Waldemar (2020-03-30). "Os Estados Unidos e a Operação Condor".
{{cite journal}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
(help) - ↑ McSherry, J. Patrice (1999). "Operation Condor: Clandestine Inter-American System". Social Justice. 26 (4 (78)): 144–174. ISSN 1043-1578. JSTOR 29767180.
- ↑ 7.0 7.1 Bevins, Vincent (2020). The Jakarta Method: Washington's Anticommunist Crusade and the Mass Murder Program that Shaped Our World. PublicAffairs. pp. 266–267. ISBN 978-1541742406.
- ↑ "Chile". Center for Justice and Accountability. สืบค้นเมื่อ 18 February 2018.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 J. Patrice McSherry (2002). "Tracking the Origins of a State Terror Network: Operation Condor". Latin American Perspectives. 29 (1): 36–60. doi:10.1177/0094582X0202900103.
- ↑ editor, Arturo Conde Arturo Conde is an; Coruña, a bilingual freelance journalist He writes for La Opinión A.; Fusion, has been published in; Univision; Limits, City. "New movie explores global complicity in Argentina's 'dirty war'" (ภาษาอังกฤษ). NBC News. สืบค้นเมื่อ 2021-10-06.
{{cite web}}
:|last1=
มีชื่อเรียกทั่วไป (help) - ↑ Klein, Naomi (2007). The Shock Doctrine. New York: Picador. p. 126. ISBN 978-0-312-42799-3.
- ↑ Blakeley, Ruth (2009). State Terrorism and Neoliberalism: The North in the South. Routledge. p. 22 & 23. ISBN 978-0415686174.
- ↑ Victor Flores Olea (10 เมษายน 2006). "Editoriales – Operacion Condor". El Universal (ภาษาสเปน). Mexico. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 มิถุนายน 2007. สืบค้นเมื่อ 24 มีนาคม 2009.
{{cite web}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Larry Rohter (January 24, 2014). Exposing the Legacy of Operation Condor. The New York Times. Retrieved August 26, 2015.
- ↑ 1992: Archives of Terror Discovered. National Geographic. Retrieved August 26, 2015.
- ↑ "Background on Chile". Center for Justice and Accountability. สืบค้นเมื่อ February 18, 2018.
- ↑ "A Brief Look at "Operation Condor"" (PDF). nsarchive2.gwu.edu. 1978-08-22.
- ↑ McSherry, J. Patrice (2012-07-10). Predatory States: Operation Condor and Covert War in Latin America (ภาษาอังกฤษ). Rowman & Littlefield Publishers. pp. 1–4. ISBN 9780742568709.
- ↑ "El Estado de necesidad"; Documents of the Trial of the Juntas at Desaparecidos.org.
- ↑ "Argentina's Dirty War – Alicia Patterson Foundation". aliciapatterson.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 January 2017. สืบค้นเมื่อ 16 March 2017.
- ↑ Stanley, Ruth (2006). "Predatory States. Operation Condor and Covert War in Latin America/When States Kill. Latin America, the U.S., and Technologies of Terror". Journal of Third World Studies. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-06-16. สืบค้นเมื่อ 24 October 2007.
- ↑ McSherry, J. Patrice (2011). "Chapter 5: "Industrial repression" and Operation Condor in Latin America". ใน Esparza, Marcia; Henry R. Huttenbach; Daniel Feierstein (บ.ก.). State Violence and Genocide in Latin America: The Cold War Years (Critical Terrorism Studies). Routledge. p. 108. ISBN 978-0415664578.
- ↑ McSherry, Patrice (2005). Predatory States: Operation Condor and Covert War in Latin America. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers. p. 78. ISBN 978-0742536876.
- ปฏิบัติการคอนดอร์
- สงครามเย็น
- ความขัดแย้งในสงครามเย็น
- สงครามเย็นในลาตินอเมริกา
- การต่อต้านลัทธิคอมมิวนิสต์
- การก่อการร้ายต่อต้านลัทธิคอมมิวนิสต์
- ประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของสหรัฐ
- การบังคับให้บุคคลสูญหาย
- วิสามัญฆาตกรรม
- การกวาดล้างทางการเมืองและวัฒนธรรม
- สงครามตัวแทน
- ปฏิบัติการลับ
- การก่อการร้ายที่รัฐสนับสนุน